โดย : ป้าบัว
ป้าบัว ได้มีโอกาสไปกราบเยี่ยมคุณยาย วัย 101 ปี ที่ยังดูสดชื่นแจ่มใส ไม่มีอาการของคนขี้หลง ขี้ลืม แต่ก็มีโรคภัยเบียดเบียนบ้างตามประสาคนชราทั่วไป
เคยมีคนถามว่า คุณยายกินอะไรถึงอายุยืน ไม่ค่อยเจ็บป่วย หรือถึงเจ็บป่วยก็หายเร็ว "ป้าบัว" ตอบว่าไม่รู้เหมือนกัน แต่ที่รู้ ๆ เพราะคลุกคลีกับคุณยายมาแต่เล็ก ๆ ก็เห็นคุณยายกินแต่ผักพื้นบ้าน นำมาต้มกินกับน้ำพริกกะปิ และผักที่คุณยายชอบก็ล้วนแต่เป็นผักที่มีรสชาติขม ๆ โดยเฉพาะ "มะระขี้นก" ลูกเล็ก ๆ ที่ขมแสนขม แต่คุณยายบอกว่า "หวานเป็นลม ขมเป็นยา" แล้วก็กินมะระขึ้นกได้ทุกวัน (ยกเว้นวันที่หาซื้อไม่ได้) กินทั้งผลและใบอุ่น ๆ
"ป้าบัว" เคยลองกินหนหนึ่งเมื่อตอนเล็ก ๆ จนเดี๋ยวนี้ก็ไม่ยอมกินอีก เพราะนึกถึงรสชาติครั้งนั้นที่ไร ก็รู้สึกขมขึ้นมาในคอทันที และอีกเรื่องหนึ่งที่ "ป้าบัว" ไม่รู้ตั้งนาน (แต่ตอนนี้รู้แล้วจ้ะ) ก็คือมะระขี้นกนั้น จัดว่าเป็นสมุนไพรที่ช่วยป้องกันและรักษาได้หลายโรค โดยเฉพาะโรคเบาหวาน
มิน่าละ...โรคหนึ่งคุณยายไม่มีเหมือนคนสูงอายุส่วนใหญ่ก็คือ โรคเบาหวาน โรคยอดฮิตที่มาเยือนยามชรานี่เอง
มะระขี้นกเป็นพืชในเขตร้อน เป็นไม้เถาเลื้อย ผลมีขนาดเล็กกว่ามะระธรรมดาทั่วไป ผิวขรุขระ สีเขียวเข้ม และมีรสข้มจัด มีรายงานการวิจัยจำนวนมากที่ศึกษาฤทธิ์ของสารสกัดจากส่วนต่าง ๆ ของมะระขึ้นก พบว่าสามารถลดระดับน้ำตาลในกระแสเลือดได้เป็นอย่างดี โดยสามารถออกฤทธิ์ในการลดน้ำตาลได้ภายใน 30 - 60 นาทีหลังกิน และจะออกฤทธิ์สูงสุดหลังจากกินไปแล้ว 4 - 12 ชม. เนื่องจากมะระขี้นกจะกระตุ้นการเปลี่ยนกลูโคสในกระแสเลือด ให้เป็นไกลโคเจนที่ตับ และยังกระตุ้นการหลังอินซูลินจากเบตาเซลล์ของตับอ่อน อีกทั้งยังกระตุ้นการสร้างเบตาเซลล์อีกด้วย
นอกจากนี้ยังช่วยป้องการตีบและหน้าตัวของผนังหลอดเลือดแดง ช่วยลดระดับคลอเลสเตอรอลและไตรกลีเซอไลด์ในตับ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเมื่อเร็ว ๆ นี้ รศ.สพญ.ดร.ศิรินทร หยิบโชคอนันต์ ภาควิชาเภสัชวิทยา คณะสัตวแพทย์ศาสตร์จุฬาฯ เปิดเผยถึงคุณค่าของมะระขี้นกที่มีผลต่อมนุษย์ว่า ได้ศึกษาวิจัยเรื่อง "ฤทธิ์กระตุ้นการหลั่งอินซูลินและการออกฤทธิ์ เสมือนเป็นอินซูลินของโปรตีนสกัดจากเนื้อของมะระขี้นก" โดยนำมะระขี้นกมาทำการสกัดโปรตีนจากเนื้อของมะระ และศึกษาถึงฤทธิ์ในการลดระดับน้ำตาลในเลือดของหนูขาวปกติและหนูขาวที่เป็นเบาหวานพบว่า การฉีดโปรตีนสกัดจากมะระขี้นกขนาด 5 และ 10 มก./กก. เข้าใต้ผิวหนังสามารถลดระดับน้ำตาลในเลือดของหนูปกติ และหนูที่เป็นเบาหวานได้ โดยฤทธิ์ในการลดระดับน้ำตาลจะเกิดขึ้นหลังจากฉีดเข้าใต้ผิวหนังแล้ว 6 ชั่วโมงในหนูปกติ และ 4 ชั่วโมงในหนูเบาหวาน
นอกจากนี้สารสกัดโปรตีน ยังมีผลต่อการเพิ่มระดับอินซูลินในพลาสม่าได้ 2 เท่า ในเวลา 4 ชั่วโมงหลังจากฉีดโปรตีนสกัดเข้าใต้ผิวหนัง และโปรตีนสกัดนี้ยังสามารถกระตุ้นการหลังอินซูลินได้โดยตรงจากตับอ่อน และสามารถกระตุ้นการเข้าสู่เซลล์ของน้ำตาลให้เพิ่มมากขึ้นในเซลล์กล้ามเนื้อและเซลล์ไขมัน
ส่วนนักวิจัยชาวพม่าก็พบว่าผงยาที่ทำจากผงมะระขี้นกอบแห้ง เป็นสารธรรมชาติที่ช่วยลดน้ำตาลในเลือดที่ให้ผลเหมือนอินซูลิน ข้อดีของมะระขี้นกช่วยลดการดูดซึมกลูโคสเข้าสู่ร่างกาย และถ้าเป็นอย่างนี้ก็น่าจะช่วยลดความอ้วนได้ด้วย