คุณหมอดวงรัตน์ แพทย์แผนปัจจุบันผู้เชี่ยวชาญสมุนไพรไทย มักมีเรื่องดีๆ เกี่ยวกับสุขภาพและการแพทย์แผนไทยมาฝากเราเสมอ ตลอด 20 ปีที่ผ่านมา ไม่ต่างจากวันนี้ที่คุณหมอยังคงมีเรื่องราวการกินอยู่ง่ายๆ ส่งเสริมสุขภาพดีแบบไทยมาฝากกันอีกเช่นเคย…คราวนี้เป็นเรื่อง “ฟักทอง ช่วยอ่อนเยาว์ ชะลอแก่” ค่ะ
ปลายเดือนมกราคม ผู้เขียนมีโอกาสไปปั่นจักรยานเพื่อเยี่ยมชมศูนย์เรียนรู้ที่ตำบลนาบัวซึ่งเป็นตำบลสุขภาวะของอำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก อนึ่ง เพราะต้องการไปสัมผัสอากาศที่เย็นสบายท่ามกลางขุนเขา และเมื่อได้ทราบจากถามคนในพื้นที่ว่าเส้นทางที่จัดให้ปั่นนั้นเป็นทางราบไม่มีที่ต้องไต่ขึ้นเขา ก็ร้องโอเยส! พอไหว
หลังจากนั้นก็ชักชวนทีมงาน (องครักษ์พิทักษ์ผู้อำนวยการ) ไปปั่นจักรยานด้วยกัน ก่อนจะถึงเวลาปั่นจริง ฝนตกและอากาศหนาวมาก ชนิดหนาวเข้ากระดูก อยู่พื้นราบที่บางกระทุ่มยังต้องห่มผ้าห่ม 3 ผืนถ้าขึ้นเขาจะไหวมั้ย แม้ความชราทำให้ไม่สามารถทนต่อความหนาวได้ แต่ the show must go on รับปากจะไปแล้วต้องไปค่ะ สู้ตาย!
ที่น่าสนใจคือมีการสนับสนุนให้ทำบัญชีครัวเรือน เพื่อลดรายจ่าย และเพิ่มรายได้โดยการปลูกทุกอย่างที่กินและกินทุกอย่างที่ปลูก โดยไม่ใช้สารเคมีกำจัดแมลง ดังนั้นพืชผักที่บริโภคจึงปลอดสารเคมี แม้กระทั่งข้าว
และในวันนั้น ชุมชนแต่ละแห่งเตรียมผักปลอดสารพิษที่ปลูกเองไว้ให้พวกเราชมด้วย ผู้เขียนชื่นชอบมากเพราะมีแต่ของที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพทั้งนั้น ซึ่งในบรรดาผักที่เตรียมไว้ มีผักที่สะดุดตาที่สุดคือ ฟักทองที่วางเรียงรายหลายสิบผล เห็นแต่ละผลแล้วรู้เลยว่ามีคุณภาพ น่ากินมาก
ฟักทอง สามารถนำไปประกอบอาหารได้ทั้งคาวหวาน ภาพแกงฟักทอง ผัดฟักทองใส่ไข่ ขนมฟักทองเชื่อม แกงบวชฟักทอง ฟักทองสังขยา ก็ลอยเข้ามาในมโนเลยค่ะ น้ำลายสอเลยล่ะฟักทอง, ชะลอวัย, ชะลอแก่, อ่อนเยาว์, ขับถ่าย, กากใย, แป้ง, วิตามินเอ
ฟักทองนั้นจัดเป็นอาหารที่เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการควบคุมน้ำหนัก เนื่องจากให้พลังงานต่ำและมีกากใยสูง จึงช่วยทำให้ระบบขับถ่ายดีขึ้น แถมยังมีสารอาหารอีกมากมายได้แก่ มีวิตามินเอ แคลเซียม ฟอสฟอรัส ถ้ากินทั้งเปลือกจะช่วยกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งสารอินซูลินออกมา ช่วยดูดซึมน้ำตาลจากเลือดไปเก็บไว้ และจากการที่มีเนื้อสีเหลืองหมายความว่ามีเบต้าแคโรทีนสูง ยิ่งกินยิ่งช่วยชะลอความแก่และความเสื่อมของอวัยวะต่างๆ
เฮ้อ ชอบกินเสียด้วย เป็นสาวสองพันปีแน่เลยเรา ฮาค่ะ
ประโยชน์มากมาย แต่ก็มีสิ่งที่ควรระมัดระวังเหมือนกัน เนื่องจากฟักทองเป็นอาหารที่มีฤทธิ์อุ่น จึงไม่เหมาะสำหรับผู้ที่มีกระเพาะร้อนยกตัวอย่างเช่น มีอาการ กระหายน้ำ ปากเหม็น หิวง่าย ปัสสาวะเหลือง มีแผลในปาก เหงือกบวม เป็นต้น เพราะจะยิ่งทำให้เป็นมากขึ้น
ก่อนจากกัน ชาวบ้านบอกว่าต้องขนฟักทองกลับด้วยนะ งานเข้าเลยค่ะ ลำพังตัวเองปั่นจักรยานก็จะเอาตัวไม่รอดแล้ว ถ้าต้องขนฟักทองไปด้วยไม่อยากจะคิดเลยค่ะ เลยขอติดชาวบ้านว่าคราวหน้าจะเอารถมาขน แต่ชาวบ้านบอกว่าไม่ต้องรอคราวหน้า เดี๋ยวพวกเค้าจะเอาไปฝากไว้ที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ซึ่งเป็นจุดนัดพบเพื่อรับผู้เขียนกลับหลังเสร็จภารกิจ
ฟินเลยค่ะ กลับบ้านบางกระทุ่มพร้อมของที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ มีภาพฟักทองที่เป็นอาหารคาวหวานลอยไปลอยมาในหัวตลอดทาง สวัสดีค่ะ
ข้อมูลเรื่อง “ฟักทอง ช่วยอ่อนเยาว์ ชะลอแก่” จากคอลัมน์ Herb’s Lover Guide นิตยสารชีวจิต ฉบับที่ 419